Heyecan verici bir kültür merkezine dönüştürülerek geri kazanılmış bir miras ve sanatı geleceğe taşımak üzere yola çıkmış gençlerin buluşma noktasındayız; Müze Gazhane’de!
Önce kısa bir kronoloji ile bu özel “geri kazanım” harikasına bakalım: İstanbul Anadolu yakasının aydınlatılması amacıyla kurulan Hasanpaşa Gazhanesi 1891’de maden kömüründen havagazı üretilip aydınlatma ve ısınma amaçlı kullanılmak üzere işletmeye açılır. Havagazının üretildiği ve depolandığı tesis doğalgaza geçilen 1993 yılına dek faaliyetini sürdürür. Endüstri mirası kapsamında koruma altına alınır, yıllarca süren mücadele sonucunda, 2000 yılında “sosyal-kültürel tesis alanı” olarak onaylanır, İTÜ Mimarlık Fakültesi öğretim üyeleri restorasyon projelerini hazırlar. İBB desteği, İTÜ ve Gazhane Gönüllülerinin yoğun çalışmaları sonucunda kültür ve sanat odaklı müthiş bir yaşam alanı olarak ortaya çıkar. Hayaller gerçekleşir ve Temmuz 2021’de “MÜZE GAZHANE” adıyla açılır.
Otuz iki bin m2’lik bir alana sahip olan Müze Gazhane dönüşüm sonrası Şehir Tiyatroları, İklim Müzesi, Karikatür Müzesi, Çocuklar için Bilim Merkezi, Afife Batur Kütüphanesi, Galeri Gazhane, İstanbul Kitapçısı, restoranı, kafesi, açıkhava konser alanı, atölyeleri, otoparkı ve Geçici Sergi Salonu ile kısa sürede sanat ve kültür meraklılarının vazgeçilmez uğrak yeri olur. Sergi salonunda 9 Ocak 2022’de ise İstanbul Gönüllüleri’nin düzenlediği, “Geleceğin Renkleri” sergisi açıldı.
Sanatın sürdürülebilirliğine katkı sağlamak, genç sanatçılara motivasyon kazandırmak, iki yıldır ürettikleri mezuniyet işlerini sergileme imkanı bulamayan öğrencilere erişmek ve izleyiciyle buluşmasını sağlamak amacıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin desteği ile açılan sergide İstanbul’daki çeşitli Güzel Sanatlar Fakültesine yetenek sınavıyla girmiş ve resim, heykel, geleneksel Türk sanatları bölümlerinden 2020 ve 2021 mezunu 40 sanatçının yüzden fazla eseri 5 Şubat’a dek binlerce izleyiciyi kendisine çekmiş olacak.
Ünlü sanatçı Joseph Beuys Düsseldorf Sanat akademisinde 1961-72 arasında heykel hocalığı yaptığı süre boyunca öğrencilere kendini yineleyen taklitçi sanatsal ifade yerine, kendini yenileyen özgün ifadeler bulmaları için örnek olur. Ancak bunun için önkoşul yine de sanatın formel temellerini sağlamlaştırmaktır. Bir objeyi ustalaşana dek çizmek, oran duygusunu geliştirmek, sonra onu ustaca bozabilmek ve yeniden yorumlamak için eğitim gereklidir. Bu ustalığa erişebilmek için uzun yıllar çaba gösterildiğini sergideki eserleri incelediğimizde anlıyor ve takdir ediyoruz. Kavramları işleyiş farklılığı, her sanatçının kullandığı malzeme ve anlatım çeşitliliği hemen dikkat çekiyor. Sanatsal ifade arayışlarının düşünce ve duygu yorumlarını yansıtan örneğin “boşluk” kavramı apayrı üç anlatımla izleyeni etkiliyor. Hande Hot (Işık Üniv.) tuval üzeri yağlıboya çalışmasıyla, Gürkan Çay (Yeditepe Üniv.) metal asamblajıyla, Hadiye Girit (Yeditepe Üniv.) “Karanlık” adını verdiği on adet kağıt üzeri yağlıboya işiyle birbirinden farklı işler üretmişler.
Bebeklik yorganını “Frozen”(donmuş) adlı bir yerleştirmeye dönüştüren Elif Şule Ergül (Marmara Üniv.), kadının toplumda karşılaştığı negatif ayrımcılığı rujuyla eşitliğe çeviren Ece Batur (Yeditepe Üniv.), “Çürüme” temalı iki heykeliyle Gözde Şenakar (Marmara Üniv.), Platon’un Mağara Alegorisini farklı bir yorumla sunan “Gölgeler” yerleştirmesiyle İrem Sençok (Yeditepe Üniv.), toplumun kadına bakış açısını “Koltuk” adlı dört adet büyük boy yağlıboya resmiyle vurgulayan Melikenur Söğüt (Marmara Üniv.), üç boyutlu çerçeve içinde kurguladığı “Yeter” adlı optik illüzyonuyla Pelin Taşkesen (Yeditepe Üniv.), gelişmişlik yüzünden kopan bağlarımızı doğa ile yeniden kurmayı araştıran işiyle İmelda Kuyumcu (Marmara Üniv.), “Dev Salyangoz” yerleştirmesiyle gürültü üzerine araştırma yapan Volkan Dinçer (Marmara Üniv.), pandemi sürecinde ev kavramını “Kapı” resmi ile işleyen Zeynep Büşra Demir (Işık Üniv.), izleyeni düşünmeye yönelten sanatçılar arasında yer alıyor.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi mezunlarından Nida Nur Yücel’in “Erasmus” adlı minyatürü serginin en eğlenceli işi diyebiliriz. Harry Potter ve arkadaşları okullar arası değişim programıyla Leyla ile Mecnun’un okuluna, onlar da Hogwarts’a gidip kültür alışverişinde bulunuyor birbirlerinin derslerine katılıyorlar. Ayrıca Nefs terbiyesini ehlileştirilmemiş atlara benzeten minyatür çalışmasıyla Hafsa Çelik (FSM Üniv.) ve arıların dünya ekosistemindeki önemini vurgulayan “Denge” adlı deri üzerine mükemmel minyatür çalışmasıyla Merve Çelik (FSM Üniv.) geleneksel Türk sanatlarının güncel uygulamaları olarak beğeni topluyor.
“Bahçe” adlı digital resimleriyle doğaya baktığında kendinden parçalar gören Melisa Kılıç (Yeditepe Üniv.), klasik dönem İstanbul kubbelerini kat kat mdf üzerine akrilik ve altın tozuyla işleyen dört genç sanatçı; Aleyna Çoban, Gözde Devrim, Nisa Başkütük, Zeynep Demirtepe (Marmara Üniv.), “Galata’nın Ruhu” adını verdiği digital illüstrasyonlarıyla ilham veren Sudenur Gültekin (Yeditepe Üniv.) ruha iyi gelen dokunuşlar sunuyor.
Serginin sonunda ise Elif Macarlıoğlu’nun (Yeditepe Üniv.) “Forgive” adlı işi izleyeni tüm olumsuz duyguların yarattığı ağırlıklardan kurtuluş için ağzından taşan güllerle affedip özgürleşmeye davet ediyor!
Sanatı böylesi özgün anlatımlarla geleceğe taşıyan gençlerimizi kutluyor ve herkese sanatla dolu günler diliyoruz çünkü “sanat toplumu iyileştirmenin yegane aracıdır!”.
*Joseph Beuys (1921-1986) hümanizm, sosyal felsefe, kavramsal sanat alanlarında çığır açmış bir heykel, yerleştirme ve performans sanatçısıdır. Sanat onun için; insanı, doğayı, toplumu ve insanın hepsiyle ilişkisini içine alan bir eylem ve ifade alanıdır. Sanata, kültüre, topluma ve bireye ekolojik ve ruhsal bir temelden yaklaşan Beuys sanatçının toplum içindeki rolünü sorgulatmıştır.
Serap Başol tarafından gerçekleştirilen Geleceğin Renkleri Genç Sanatçılar Sergisi Fotoğraf Sunumunu aşağıdaki bağlantıya tıklayarak izleyebilirsiniz.
Metin-Fotoğraf: Serap Başol